Met gemengde gevoelens kijken wij bij horecagroningen.nl al enkele jaren naar verontrustende ontwikkelingen binnen het horecabeleid in Groningen stad en de gevolgen daarvan. Recente maatregelen omtrent het coronabeleid lijken daarbij het laatste zetje de verkeerde kant op voor een bruisende binnenstad. Wat enkele jaren geleden nog begon met een switch naar een soort doorgeslagen crowdmanagement om de binnenstad te ontlasten op de paar drukke dagen van het jaar, is omgeslagen in een beleid waarbij de Groninger horeca buitenspel lijkt te worden gezet.
Te druk of gewoon gezellig, hoe was het eigenlijk?
Groningen ‘the city that never sleeps’ of stilaan in slaap gesust? Hoe staan we ervoor en wat is er nog over van het bruisende Groninger stadsleven zonder sluitingstijden? Groningen studentenstad, toen we nog studeerden was het feest. De Keiweek (toen nog 7 dagen lang) in een ver verleden zelfs 21 dagen! je eerste introductie met de stad (en studeren). Ben je een geboren stadjer of woonde je in een van de dorpen rond de stad, dan was de stadse horeca de plek waar je je vermaakte in je favoriete kroeg of club. Van maandag tot en met donderdag happy hours, studentenavonden en studieborrels, op vrijdag en zaterdag stapavond voor vaste inwoners. Wie energie over had deed zelfs nog een zondagse weekendafsluiter in de horeca.
En dan waren er de mooie feestdagen waarbij alles en iedereen samenkwam in de stad. 28 augustus Gronings ontzet, 29 april Koninginnennacht, 30 april Koninginnedag, 5 mei Bevrijdingsdag en tal van andere feest-, vakantiedagen en evenementen. De nachthoreca tierde welig en de Groninger binnenstad kende de meeste kroegen per inwoner in vergelijking met andere steden. De daghoreca was toen nog een heel andere tak. Het bestedingspatroon lag anders, de lunch was voor een kleinere groep gasten weggelegd en uit eten was meer met speciale gelegenheden of je scoorde gewoon een goedkope studentenhap! De feestdagen waren druk en gezellig en uiteraard gebeurde er wel eens wat, maar waren ze té druk?
Tijden veranderen
Hogere inkomens, meer uit eten, studiedruk, verhoging alcoholleeftijd, rookverbod, bezorgeten, maatschappelijke veranderingen en een horecabeleid dat alle kanten uitvliegt. Zoals de horeca was, is ze niet meer en dat is deels logisch gezien de huidige tijdgeest. De tijd dat de hele binnenstad een ‘rotan look’ op zijn terras moest voeren en meer van zulke doorgeslagen ideeën ligt gelukkig ver achter ons. Vrijheid van ondernemerschap werd het devies. Tal van nieuwe dag- en nachthoreca opende hun deuren sinds de kredietcrisis van 2007-2009 en de stadse horeca ging in de loop der jaren over van biertjes tappen en een daghap op de kaart naar een hoger segment van gastvrijheid en steeds diversere concepten. Iets dat er altijd al was maar nu nog verder geprofessionaliseerd. In de Groninger horeca worden gasten vermaakt en genieten ze van hun vrije tijd onder het genot van een drankje hapje of dansje. De stadse horeca is een ontmoetingsplek, een uitlaatklep, een huiskamer en de plek waar we samenkomen om speciale gelegenheden te vieren. Dat alles veranderde met het woord ‘crowdcontrol’ en een horecabeleid waarbij de binnenstad steeds meer overgeslagen werd.
Te druk, veel te druk
Het centrum bruiste ondanks de veranderende maatschappij. Terrassen en kroegen zaten vol maar niet meer alle dagen van de week. We hadden het weer een stuk beter met elkaar in de jaren na de crisis en gingen onder andere meer op stap en uit eten in de horeca. Feestdagen en events werden ook drukker omdat het uitgavepatroon veranderde. Op koninginnennacht- en dag verscheen zelfs een verplichte looproute voor crowdcontrol en diverse kleinere activiteiten van stadse horecaondernemers werden spontaan afgewezen, iets dat het verloop van beide events voorgoed veranderde. Uiteindelijk liep dit ‘crowdmanagement’ uit op een compleet nieuwe visie op de horeca en binnenstad en werd het woord ‘publiek spreiden’ de nieuwe aanjager.
Dit alles resulteerde o.a. in een hele reeks aan grote festivals en events vlak buiten het centrum, voornamelijk georganiseerd door partijen uit andere delen van het land die niet bijdragen aan Groningen of de Groninger economie. Gevolg? De binnenstad en met name de nachthoreca werd rustiger. Op feestdagen en bij grote events komt een groot deel van de met name jongere stappers niet meer naar de binnenstad van Groningen, wat uiteraard doorwerkt op het uitgaan in zijn algeheel. Om daarnaast ook de dalende winkeltrend tegen te gaan door het online shoppen werd bedacht om winkels ten dele horecafuncties te geven. Zo kan het zijn dat je plots een biertje bij de kapper kunt bestellen en een kledingwinkel voor de helft koffiezaak is. Kortom de doodsteek voor de stadse horeca op de lange termijn.
Maar was het eigenlijk altijd wel zo enorm druk als het gemeentelijk beleid doet geloven? We maken een kleine optelsom. Het aantal inwoners van de gemeente Groningen bedroeg 187.298 in 2010. Bij de meest recente telling uit 2019 was het inwonertal 233.221 inclusief de samengevoegde gemeenten Haren (circa 19.000 inwoners) en Ten Boer (circa 7000 inwoners). Dat betekent dat het inwonertal van de gemeente Groningen tussen 2010 en 2019 in tien jaar met circa 20.000 inwoners is gestegen als we Haren en Ten Boer buiten beschouwing laten omdat dit geen natuurlijke groei betreft. 20.000 nieuwe inwoners dus in 10 jaar tijd zo’n 2.000 nieuwe inwoners per jaar van allerlei leeftijden van jong tot oud waarvan slechts een fractie de horeca zal bezoeken. Voor het gemak, op een groot feest opgezet om de binnenstad te ontlasten komen zo’n 20.000 tot 30.000 bezoekers af en dat zijn er inmiddels velen per jaar. Conclusie: ieder groot event ten behoeve van ‘crowdmanagement’ trek meer uitgaanspubliek de stad uit dan er aan stappers zijn en op lange termijn zal dit uitgaanspubliek überhaupt niet meer het centrum in gaan omdat ze daar steeds minder komen. Niet bepaald een ‘Support your locals’ beleid wat de gemeente wel pretendeert te voeren.
En toen was er Corona
De binnenstad ging in lockdown, de stad was maanden lang leeg en nog steeds rustig. Dertig mensen in je horecabedrijf en per 1 juli slechts honderd, dat zet uiteraard geen zoden aan de dijk. Je zou dan denken dat er per direct een goed beleid gevormd wordt om de binnenstad in leven te houden voor bezoekers en ondernemers. Maar nee nog meer ‘crowdcontrol’ voor bezoekers die er niet zijn. Met veel pijn en moeite wat extra terrasruimte creëren, onlogisch afgesloten straten, verboden voor fietsers en als klap op de vuurpijl weer een groots evenement vlak buiten het centrum om ‘al’ het uitgaanspubliek in goede banen te leiden.
Misschien is dit juist de tijd om een positieve draai te geven en een andere weg in te slaan. Laten we Corona gebruiken om de binnenstad weer dag en nacht levendig te maken en houden, net als voorheen en vooral door met elkaar samen te werken. Want van megadrukte is echt geen sprake noch ooit sprake geweest op een aantal feestdagen na die gemakkelijk te handelen zijn als er goed wordt samengewerkt. Groningen is geen Amsterdam, hier zijn geen massa’s toeristen en zeg nou zelf een bevolkingsgroei van 2000 inwoners per jaar is nou niet bepaald exceptioneel te noemen.
